Image

Energieblackout

Uitleg van het probleem

In extreme gevallen kan hitte, vaak in combinatie met droogte, leiden tot problemen bij elektriciteitscentrales. Droogte veroorzaakt een lage waterstand in rivieren en daardoor een gebrek aan koelwater; hitte veroorzaakt een te hoge temperatuur van het koelwater. Deze situatie kan leiden tot een verminderde productiecapaciteit waardoor energiecentrales hun energieproductie moeten terugschroeven (brownout) of zelfs helemaal moeten uitschakelen (energieblackout) met gevolgen voor de hele maatschappij: huishoudens, gezondheidszorg, landbouw, veeteelt, industrie, telecom, vervoer, etc.

Daarnaast vermindert met hogere luchttemperaturen de efficiëntie van elektriciteitsopwekking aanzienlijk, neemt de transmissiecapaciteit van kabels af (door hogere weerstand) en is er een grotere kans op uitzetten en zelfs breuk van hoogspanningskabels.

In Nederland kan het uitvallen van de elektriciteitsvoorziening meestal worden opgevangen: er is een dicht hoogspanningsnet en andere, eventueel buitenlandse bronnen, kunnen in noodsituaties bijspringen. Maar ook in Nederland is een energieblackout niet denkbeeldig en de situatie wordt verergerd als het uitvallen van elektriciteitscentrales samengaat met andere calamiteiten, zoals een plotselinge stijging in de energievraag en het uitvallen van knooppunten in de elektriciteitsinfrastructuur. Energiebedrijven en netwerkbeheerders moeten voorkomen dat dit in de toekomst werkelijkheid wordt. Beheerders van kritieke infrastructuur moeten bewust zijn van de gevolgen van brownouts en blackouts en hier maatregelen/noodplannen voor implementeren.

Informatie en kaarten voor meer inzicht

Basiskaarten volgens de gestandaardiseerde stresstest

Geen

Aanvullende kaarten

  • Kaart met het aantal zomerse of tropische dagen nu en in de toekomst (Klimaateffectatlas) → geeft een indicatie van de toename van het aantal dagen met risico op energieproblemen.
  • Locaties van energiecentrales die koelwater nodig hebben in combinatie met de kwetsbaarheid van het koelwater bij hitte en droogte.
  • Locaties van kritieke infrastructuur waar blackouts cascade effecten kunnen hebben (infrastructuurknelpunten, communicatienetwerken, ziekenhuizen, waterzuiveringsinstallaties) en informatie over hun specifieke gevoeligheid voor blackouts en brownouts.

Enige maatregelen en richtlijnen

  • Energieopwekking en -opslag in het systeem implementeren die minder gevoelig zijn voor uitval bij hitte en droogte
  • Electriciteitsverdeelstations/kasten zo aanleggen dat ze niet oververhit kunnen raken
  • Zie maatregelen bij koelwater