Schade aan natuur
Uitleg van het probleem
Hitte kan schade veroorzaken aan stedelijk groen, zoals heesters, vaste planten, hagen, bomen en gazons. Ook stadslandbouw, particuliere tuinen en moestuinen kunnen hierdoor schade oplopen. Als hitte ook gepaard gaat met droogte, kan de schade aan het stedelijk groen nog meer toenemen. De schade aan groen is niet altijd onherstelbaar, want gazons herstellen zich vaak weer met toenemende regen en oudere bomen kunnen er meestal tegen. Platanen en iepen kunnen ook redelijk tegen hitte en droogte, maar berken hebben meer moeite.
Bomen kunnen door hitte en droogte ook omvallen, waardoor bijvoorbeeld leidingen (van zowel afvalwater als drinkwater) worden beschadigd. Dor en dood groen leveren daarnaast minder koelte dan gezond, sappig groen. Bovendien warmt het oppervlaktewater tijdens hete dagen op, waardoor de kans op botulisme en blauwalgen toeneemt en een algemene verstoring van het ecosysteem kan ontstaan.
De negatieve gevolgen voor dieren betreffen onder meer padden en vissen die leven in poelen, die (deels) droogvallen en insecten die de droogte niet overleven. Ook wordt er meer beroep gedaan op de dierenambulance voor zorg en vervoer van bijvoorbeeld katten, verzwakte watervogels door botulisme en uitgedroogde dieren (vogels en egels).
De gevolgen van hitte en droogte op de natuur treft vooral bewoners van de stad, recreanten, waterschapbeheerders en gemeentelijke afdelingen zoals groenbeheer, en gaan gepaard met extra kosten in zowel het dagelijks beheer van het groen als het groot onderhoud.
Informatie en kaarten voor meer inzicht
Basiskaarten volgens de gestandaardiseerde stresstest
Geen
Aanvullende kaarten
- Kaart met het aantal zomerse of tropische dagen nu en in de toekomst (Klimaateffectatlas) → geeft een indicatie van de toename van de schade aan natuur door hitte.
- Locaties van parken, groenstroken, grasvelden, moestuinen en particuliere tuinen → geeft inzicht in de locaties waar schade kan optreden.
- Bomenbestand van particuliere en gemeentelijke bomen (met type) → geeft inzicht in de locaties met kwetsbare bomen.
- Locaties met oppervlaktewater en de waterkwaliteit → geeft inzicht in de (kritieke) locaties waar waterkwaliteit een probleem kan geven.
Enige maatregelen en richtlijnen
- Kiezen voor gevarieerd en klimaatbestendig stedelijk groen (vegetatiesoorten die bestand zijn tegen klimaatextremen en het toekomstig klimaat van Nederland)
- Bewateren van stedelijk groen volgens heersende richtlijnen
- Toezicht op koelwaterlozingen
- Beperken van de kans op natuurbrand (zie maatregelen op website van Brandweer Nederland)
- Ruimtelijke adaptatie om water beter vast te houden in natte tijden zodat het in droge tijden gebruikt kan worden
- Zie ook verkoelende tips voor huisdieren